بتن ریزی در هوای سرد

💠بتن ریزی در دمايی کمتر از ۵ درجه سانتیگراد باعث کند شدن فرآيند هيدراتاسيون شده و روند كسب مقاومت بتن عملاً متوقف می‌شود. با كاهش دمای بتن، از ميزان سخت شدن و كسب مقاومت آن كاسته می‌شود و در دمای زير نقطه انجماد، روند شيميايی سخت شدن بتن متوقف می‌شود. به طور كلی، در دمای كم، آهنگ كسب مقاومت بتن كاهش می‌يابد.

🔰اجزای مخلوط بتن

🔹️سيمان
مقدار و نوع سيمان در سرعت كسب مقاومت بتن اثر دارد. بنابراين، افزايش مقدار سيمان در هوای سرد يا استفاده از سيمان پرتلند نوع ۳ (با مقاومت اوليه زياد)‌، مناسب است اما الزامی نیست. و در صورت امكان لازم است از سرد شدن سيمان در حد مقدور جلوگيری شود. به هر حال حرارت دادن به سيمان توصيه نمی‌شود.

🔹️سنگدانه‌ها
وقتی كه دمای هوا بيشتر از صفر درجه است و در سنگدانه‌ها، يخ زدگی مشاهده نمی‌شود، می‌توان با حرارت دادن آب مخلوط، دمای مورد نظر بتن را به دست آورد. برای دمای هوای كمتر از صفر درجه وقتی كه در سنگدانه‌ها، يخ زدگی مشاهده می‌شود، ممكن است حرارت دادن به سنگدانه‌ها لازم باشد. انتخاب روش مناسب برای حرارت دادن مصالح سنگی، بستگی به امكانات و شرايط اقتصادی دارد. معمولاً از هوای گرم، آب گرم و بخار استفاده می‌شود. به هر حال، توصيه می‌شود كه در شرايط هوای سرد به خصوص در طول شب، سنگدانه‌ها با پوشش مناسب پوشانده شوند، تا ضمن عدم جذب رطوبت، يخ نزنند.

🔹️آب مخلوط
به طور كلی، آسانترين و ارزانترين روش افزايش دمای مخلوط بتن افزايش دمای آب است. دمای آب بايد كمتر از ۶۰ درجه سانتیگراد باشد، زيرا سبب گيرش ناگهانی و كلوخه شدن سيمان می‌شود. كارايی، مقاومت و دوام بتن را كاهش می‌دهد. اگر لازم شود می‌توان از آب با دمای بیشتر از ۶۰ درجه سانتیگراد استفاده كرد. توصيه می‌شود كه ابتدا آب با مصالح سنگی مخلوط شود و سپس سيمان افزوده شود.

🔹️ماده افزودنی حباب ساز
يكی از روش‌های جلوگيری از صدمه خوردن بتن، ناشی از يخ زدن و آب شدگی، استفاده از ماده افزودنی حباب ساز است. حباب هوا كه بر اثر استفاده از ماده افزودنی در بتن ايجاد می‌شود با حباب هوای ناخواسته كه در نتيجه تراكم نامطلوب بتن به وجود می‌آيد، تفاوت دارد. خصوصيت حباب‌های حاصل از ماده افزودنی از دو جنبه با خصوصيات حباب‌های ناخواسته، متفاوت است.

حباب‌های حاصل از ماده افزودنی بين ۱۰ تا ۱۰۰۰ ميكرومتر و قطر حباب‌های ناخواسته بيش از ۱۰۰۰ ميكرومتر است.

حباب‌های ماده افزودنی با يكديگر ارتباط ندارند، در صورتی كه حباب‌های ناخواسته ممكن است با يكديگر مربوط باشند.

وجود حباب‌های هوا در بتن سبب می‌شود تا فضای كافی برای انبساط يخ در بتن ايجاد شود و در نتيجه از ترك خوردگی و خرابی بتن جلوگيری می‌شود.

ماده افزودنی حباب ساز باعث افزايش كا‌ر‌ايی بتن می‌شود. در نتيجه می‌توان با ثابت نگه داشتن اسلامپ، مقدار آب مخلوط را كاهش داد.

🔹️ماده افزودنی زودگير كننده
مواد افزودنی زود‌گير كننده كه به غلط در بازار به مواد ضد يخ بتن يا سيمان ناميده می‌شود، می‌تواند سرعت هيدراتاسيون در بتن را افزايش دهد. و در طول مدت كمتر، مقاومت بيشتری را كسب نمايد، به شرط آنكه دمای مناسب (بالاتر از ۵ درجه سانتیگراد) فراهم شده باشد. با مصرف اين مواد به ميزان توصيه شده عملاً تغيير چشمگيری در نقطه انجماد آب حاصل نمی‌شود و بتن مصون از يخ زدن نیست.

💠بتن ريزی

مخلوط بتن بايد در مدت كوتاه جايدهی شود، در غير اين صورت، افت دما زياد خواهد بود. دمای مورد نياز بتن پس از جايدهی بستگی به حجم آن دارد‌. توصيه می‌شود كه در صورت امكان و هنگام بتن ريزی در هوای سرد از لايه‌های ضخيم‌تر استفاده شود.

💠محافظت پس از بتن ريزی

روش‌های مختلف محافظت بتن، پس از جايدهی شامل پوشش مناسب يا حرارت دادن در فضای مسدود است. اعضای نازك بتن، نياز به محافظت طولانی مدتی دارند، اما بتن‌های حجيم به خصوص در سن اوليه نياز به محافظت ندارند به شرطی كه دمای هيدراتاسيون جبران كننده دمای بتن باشد.
در هنگام هوای سرد بايد از عمل آوری با آب اجتناب و به روش عايقی (استفاده از پوشش برای جلوگيری از تبخير آب) اكتفا كرد. در عمل آوری حرارتی (پروراندن) نبايد خشك شدگی موضعی حاصل شود و گازهای حاصل از سوزاندن مواد مختلف در تماس با بتن جوان قرار گيرد. استفاده از بخار آب در عمل آوری حرارتی امكان رطوبت رسانی را فراهم می‌آورد.